Ruajtja e një shoqërie dhe krijimi i një të ardhme të bukur është e lidhur ngushtë me lidhjen e duhur midis
asaj shoqërie dhe individit. Sot më shumë se kurrë më parë kemi nevojë të takojmë personalitete tejkohorë që themeluan të kaluarën tonë kulturore. Gjithashtu kemi nevojë t’u paraqesim brezave të rinj personalitetet e mëdha të së kaluarës sonë si modele.
Hazret Mevlana është në krye të këtij procesioni të njerëzve të mëdhenj dhe konsiderohet llamba që ndezi dritën. Me veprën e tij vazhdon të ndriçojë jo vetëm nënqiellin tonë, por të gjithë botën. Ajo llambë ndriçuese i thërret në të Vërtetën ata që janë penguar në rrugë ose e kanë humbur atë. Jehona e fjalëve që Mevlana i renditi shtatë shekuj më parë vazhdon të rritet dhe të bëjë edhe më tepër zë në tërë botën. Pikërisht për këtë mendoj se njohja me Mevlananë dhe veprat e tij është një nevojë jetike edhe për ne shqiptarët. Vepra e tij më e famshme është Mesnevia, që është shkruar kur ai arriti pjekurinë në çdo mënyrë. Hazreti Mevlana thotë: “Mesnevia është thelbi i besimit kur bëhet fjalë për arritjen e hakikatit dhe njohjen e sekreteve të jakinit (bindjes së plotë).” Nuk ka dyshim se Mesnevia është një kurë për zemrat dhe e lehtëson brengën. Ai pasqyron qartë Kur’anin, është shkak i furnizimit të bollshëm dhe zbukuron natyrën e njerëzve”.
Rrëfimet mësimdhënëse janë shumë të pranishme në Mesnevi. Kur i lexojmë ato, nuk ndihemi sikur lexojmë ndonjë libër, por sikur kemi hyrë vërtet në vargun e ekzistencës. Fija tematike që i lidh të gjitha është e shkruar në pothuajse çdo varg të Mesnevisë – është një nga librat më të bukur të shkruar për vdekjen, për shkrirjen e vetes, për të kapërcyer të gjitha pengesat materiale që qëndrojnë midis njeriut dhe Krijuesit, për kthimin në atdheun origjinal, për pjekurinë shpirtërore dhe durimin e nevojshëm në rrugën e metamorfozës shpirtërore dhe, së fundmi, një nga librat më të kënduar për rilindjen e individit, për jetën e dehur nga dashuria hyjnore, për përvojën e përjetësisë dhe prekjen e mrekullive qiellore. Kjo ndjenjë ngazëllyese e gjerësisë dhe lirisë kur lexoni arrihet, ndër të tjera, duke këmbëngulur me vetëdije në harmoninë polifonike të tregimeve: forma e jashtme e tregimit është thjesht një guaskë që fsheh një mesazh të fshehtë në nëntekst. Gjallëria e realiteteve të përshkruara, disponueshmëria e lehtë e mësimeve morale, toni me humor që përshkon disa nga anekdotat, janë vetëm një predhë e pranishme për të inkurajuar individin të bëhet i vetëdijshëm për botën e brendshme të sekreteve të fshehura shumë më të
gjalla. Duke iu drejtuar më shumë zemrës sesa kokës, Mesnevia është një sfidë e vërtetë për këdo që e lexon atë: ai është edhe teksti dhe interpretimi i tij, dhe origjinali dhe
komenti në vetvete, i cili vetëm konfirmon zotërimin e Mevlanasë në pajtimin e të kundërtave midis mësimit të jashtëm dhe të brendshëm.
Me konceptin e tij të ndriçimit të mundshëm shpirtëror në këtë jetë të kësaj bote dhe tejkalimin e kalueshmërisë së gjithë krijimit, Mevlana është akoma i gjallë dhe aktual, si një frymëzim për shumë dhe një inkurajim për të rishikuar synimet e jetës. Libri që keni pranë përmban disa rrëfime nga Mesnevia
së bashku me mesazhet e mençura që ato mbartin. Shpresoj që këto rrëfime që i kanë mbledhur dhe
përkthyer nga Mesnevia dy miqtë e mi Samet Vata dhe Fatijona Bajraj dhe përkushtimet, që me dëshirën e përkthyesve i kam bërë unë fakiri, do të jenë një portë për leximin e mëtejshëm të veprave të Hazreti Mevlanës.